યુપીના સંભલમાં હિંસા બાદ મસ્જિદના સર્વેનો મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો છે. આ મામલે સુપ્રીમ કોર્ટમાં આજે એટલે કે 29મી નવેમ્બરે સુનાવણી થઈ હતી. સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે નીચલી અદાલતે આ સમયે કોઈ કાર્યવાહી કરવી જોઈએ નહીં.
ઉત્તર પ્રદેશના સંભલ જામા મસ્જિદ સર્વે વિવાદમાં સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે હાલના તબક્કે નીચલી અદાલતે આ મામલે કોઈ કાર્યવાહી કરવી જોઈએ નહીં. હવે આ મામલે હાઈકોર્ટની પરવાનગી વગર કોઈ કાર્યવાહી કરવી જોઈએ નહીં. આ મામલાને પોતાની પાસે જ પેન્ડિંગ રાખીને સુપ્રીમ કોર્ટે આગામી સુનાવણી 6 જાન્યુઆરીના રોજ નક્કી કરી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે આ મામલે હાઈકોર્ટના આદેશ વિના કંઈ કરવું જોઈએ નહીં. જો કે, સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે અરજદારને એ પણ પૂછ્યું કે તે સુપ્રીમ કોર્ટમાં આવતા પહેલા હાઈકોર્ટમાં કેમ ન ગયો. વાસ્તવમાં, આ અરજી મસ્જિદ સમિતિ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી છે. મસ્જિદ પક્ષે સ્થાનિક કોર્ટના સર્વે ઓર્ડરને પડકાર્યો છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે અરજીકર્તાને પૂછ્યું કે, શું કલમ 227 હેઠળ હાઈકોર્ટમાં જવું યોગ્ય નથી? તેને અહીં પેન્ડિંગ રાખીએ તો સારું રહેશે. તમે યોગ્ય બેન્ચ સમક્ષ તમારી દલીલો દાખલ કરો. સુનાવણી દરમિયાન CJIએ કહ્યું, ‘અમે નથી ઈચ્છતા કે આ દરમિયાન કંઈ થાય. તેમને આદેશને પડકારવાનો અધિકાર છે. તેઓ રિવિઝન અથવા 227 પિટિશન ફાઇલ કરી શકે છે.
‘વાર્તા ટ્રાયલ પછી ઘડવામાં આવી છે’
સુપ્રીમ કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે, ‘જિલ્લા વહીવટીતંત્ર તમામ પક્ષોના પ્રતિનિધિઓ સાથે શાંતિ સમિતિની રચના કરશે. આપણે સંપૂર્ણપણે તટસ્થ રહેવું જોઈએ અને ખાતરી કરવી જોઈએ કે કંઈ ન થાય. દરમિયાન, અરજદારે કહ્યું કે મારી માહિતી મુજબ દેશભરમાં આવા 10 કેસ પેન્ડિંગ છે. જેમાંથી 5 યુપીમાં છે. આ કેસમાં જે પદ્ધતિ અપનાવવામાં આવે છે તે એ છે કે કેસ દાખલ કરવામાં આવે છે અને પછી એક વાર્તા ઘડવામાં આવે છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, ‘કેટલાક પ્રતિવાદીઓ ચેતવણી પર હાજર થયા છે. અમને લાગે છે કે અરજદારોએ 19મીએ આપેલા આદેશને યોગ્ય ફોરમ પર પડકારવો જોઈએ. દરમિયાન, શાંતિ અને સંવાદિતા જાળવવી જોઈએ. અમે એમ પણ માનીએ છીએ કે જો કોઈ અપીલ/સુધારા કરવામાં આવે, તો તે 3 દિવસની અંદર સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ થવી જોઈએ.
સંભલમાં મસ્જિદને લઈને કેમ છે વિવાદ?
સંભાલમાં મુઘલ શાસક બાબરના સમયમાં બનેલી જામા મસ્જિદને લઈને વિવાદ છે કારણ કે પહેલા અહીં ‘હરિ હર મંદિર’ હતું, જ્યાં મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હતી. આ અંગે હિન્દુ પક્ષના વકીલે સ્થાનિક કોર્ટમાં અરજી કરી કોર્ટ સર્વેની માંગણી કરી હતી. બાદમાં કોર્ટે સર્વેનો આદેશ જારી કર્યો, જેના કારણે વિસ્તારમાં તણાવ ઉભો થયો અને મુસ્લિમ સમુદાયે તેનો વિરોધ કર્યો.
ચંદૌસી કોર્ટના આદેશ બાદ પુરાતત્વ સર્વેક્ષણની એક ટીમે સર્વે માટે શાહી મસ્જિદની પણ મુલાકાત લીધી હતી. જો કે, આ દરમિયાન એવું કહેવાય છે કે મુસ્લિમ સમુદાયે વિરોધ કર્યો, અને પછી પોલીસ અને સ્થાનિક લોકો વચ્ચે ઘર્ષણ થયું. પરિણામ એ આવ્યું કે મુસ્લિમ સમુદાયના ચાર છોકરાઓ માર્યા ગયા, જેના પછી વિસ્તારમાં તણાવ છે.
